Alışveriş Sepetim Fotoğrafçılık ekipmanları dünyasında "yenilik" dendiğinde aklımıza genellikle daha fazla megapiksel, daha hızlı seri çekim veya daha iyi ISO performansı gelir. Lens dünyası ise biraz daha muhafazakardır; daha keskin camlar, daha hızlı motorlar görürüz ama "kullanım alışkanlığını" değiştiren bir yenilikle çok sık karşılaşmayız. Ta ki Yongnuo, masaya YN 11mm F/1.8S DA DSM WL modelini koyana kadar.
Sony APS-C kullanıcıları yıllardır "Geniş açı, açık diyafram ve uygun fiyat" üçlüsünü bir arada bulmakta zorlanıyordu. Ya manuel netlemeli Samyang 12mm'ye mahkum kalıyorlardı ya da Sony'nin kendi 11mm f/1.8 G lensine bütçe ayırmak zorunda kalıyorlardı. Yongnuo ise sadece bu boşluğu doldurmakla kalmadı, lense bir de "beyin" ekledi: Kablosuz Uzaktan Odaklama.
Bu incelemede, kağıt üzerindeki verileri bir kenara bırakıp, bu lensin sahada ne ifade ettiğine, vlog çekenlerden emlak fotoğrafçılarına, samanyolu avcılarından mimari tutkunlarına kadar kime hitap ettiğine ve o gizemli "WL" (Wireless) ibaresinin gerçekten bir devrim mi yoksa bir pazarlama hilesi mi olduğuna derinlemesine bakacağız.
Öncelikle bu lensin görüş açısını anlamakla başlayalım. APS-C sensörlü bir Sony makinede (1.5x çarpan faktörü ile) 11mm odak uzaklığı, Full Frame dünyasında yaklaşık 16.5mm'ye denk gelir. Bu, "Ultra Geniş Açı" sınıfına giren çok özel bir aralıktır.
Kit lensinizdeki 16mm (24mm eşdeğeri) ile 11mm arasında dağlar kadar fark vardır. 11mm ile daracık bir banyoyu balo salonu gibi gösterebilir, devasa bir gökdelenin dibine girip tamamını kadraja sığdırabilir veya kamerayı elinizde tutarak vlog çekerken hem kendinizi hem de arkanızdaki manzarayı rahatça gösterebilirsiniz.
Yongnuo 11mm, sunduğu bu dramatik perspektifle, izleyiciyi fotoğrafın "içine çeken" bir derinlik algısı yaratır. Ön plandaki objeleri (foreground) vurgulayıp arka planı sonsuzluğa uzatmak istediğinizde, elinizin gideceği ilk lens budur.
Yongnuo denince akla gelen eski "plastik hissi" bu lenste tamamen tarih olmuş durumda. Kutudan çıkardığınızda sizi modern, mat siyah kaplamalı ve oldukça tok bir lens karşılıyor. Metal bayonet yapısı, lensin makineye sağlam bir şekilde oturmasını sağlıyor ve güven veriyor.
Lensin üzerinde fiziksel kontroller konusunda oldukça cömert davranılmış:
AF/MF Anahtarı: Menüye girmeden manuel odağa geçmek için kritik bir tuş.
İki Adet Fn (Fonksiyon) Tuşu: Genellikle sadece Sony'nin G Master serisi pahalı lenslerinde gördüğümüz özelleştirilebilir tuşlar, bu lenste de mevcut. Makine üzerinden bunlara "Göz Takibi", "Pozlama Kilidi" gibi özellikler atayabiliyorsunuz.
USB-C Portu: Yongnuo'nun imzası haline gelen bu port, lensin arka kapağının hemen yanına gizlenmiş. Bu sayede Sony yeni bir gövde çıkardığında veya odaklama algoritmasını değiştirdiğinde, evde bilgisayarınıza bağlayarak lensin yazılımını (firmware) güncelleyebiliyorsunuz.
Lensin ağırlığı yaklaşık 260 gram. Sony a6400 veya ZV-E10 gibi kompakt gövdelerle kullanıldığında dengeyi bozmuyor. Gimbal üzerinde kullanmak isteyen videografikerler için de motorları zorlamayacak kadar hafif.
Geldik incelemenin en heyecan verici kısmına. Lensin ismindeki "WL", Wireless (Kablosuz) anlamına geliyor. Yongnuo, bu lensin içine 2.4GHz frekansında çalışan bir alıcı yerleştirmiş. Opsiyonel olarak satılan (veya bazı kitlerden çıkan) BR-L1 uzaktan kumandası ile lensin odaklamasını uzaktan kontrol edebiliyorsunuz.
Peki bu özellik pratikte ne işe yarıyor?
Tek Kişilik Prodüksiyonlar: Kamerayı uzağa kurdunuz, kadraja geçtiniz. Netlikten emin değilsiniz. Kalkıp kameraya gitmenize gerek yok. Elinizdeki küçük kumanda ile netliği üzerinize getirebilirsiniz.
Makro ve Ürün Çekimi: Tripod üzerindeki kameraya dokunmak, mikro titreşimlere yol açar. Bu sistemle kameraya hiç dokunmadan netlik halkasını uzaktan çevirebilir, "Focus Stacking" (Odak istifleme) için milimetrik ayar yapabilirsiniz.
Video İçin Focus Pull: Belki de en önemlisi bu. Profesyonel setlerde "Focus Puller" (Netlik Asistanı) vardır. Bu kumanda sayesinde, çekim sırasında netliği bir objeden diğerine kaydırabilir (Rack Focus), bunu yaparken de kamerayı sarsmazsınız. Üstelik kumanda üzerindeki A ve B noktalarını belirleyerek, iki nokta arasında otomatik geçiş yapmasını sağlayabilirsiniz. Bu, tek başına çalışan bir videografiker için paha biçilemez bir özelliktir.
Geniş açılı lenslerde genellikle f/2.8 veya f/4 gibi diyaframlara alışığızdır. Yongnuo'nun 11mm'de f/1.8 sunması, özellikle düşük ışık koşullarında çalışanlar için büyük bir avantaj.
Bu açıklık, standart bir f/2.8 lense göre sensöre 2 kattan fazla ışık girmesini sağlar. Bu ne anlama geliyor?
Karanlık bir odada vlog çekerken ISO'yu 3200 yerine 800'de tutabilir, çok daha temiz bir görüntü elde edersiniz.
Gece sokak fotoğrafçılığında enstantaneyi düşürmeden, el titremesi yaşamadan çekim yapabilirsiniz.
Ultra geniş açı olmasına rağmen, f/1.8 diyafram sayesinde konuya yaklaştığınızda arka planı flu yapabilir (bokeh), konuyu fondan ayırabilirsiniz. 11mm'de bokeh elde etmek zordur ama Yongnuo bunu başarıyor.
Geniş açı ve açık diyafram dendiğinde akla gelen ilk alan astrofotografidir. Yongnuo 11mm f/1.8, gökyüzü fotoğrafçıları için adeta biçilmiş kaftan.
11mm odak uzaklığı, "500 Kuralı" veya "NPF Kuralı"na göre size uzun pozlama yapma imkanı tanır. Yıldızlar iz bırakmadan (Star Trail olmadan) daha uzun süre pozlayabilirsiniz. f/1.8 diyafram ise o kısa sürede gökyüzündeki en sönük ışıkları bile toplamanıza olanak verir.
Lensin optik tasarımındaki asferik elemanlar, Koma (Coma) kontrolünde oldukça başarılı. Yani fotoğrafın köşelerindeki yıldızlar "kuş kanadı" gibi bozulmuyor, nokta şeklinde kalıyor. Samanyolu'nu (Milky Way) net, parlak ve detaylı çekmek isteyen Sony kullanıcıları için, manuel lenslerle uğraşmadan otomatik odaklamalı bir çözüm sunması büyük lüks.
Lensin içindeki DSM (Digital Stepping Motor), Yongnuo'nun yeni nesil odaklama teknolojisi. Step motorlar, özellikle video çekimlerinde pürüzsüz ve sessiz geçişler yapmasıyla bilinir.
Sony'nin meşhur "Real-time Eye AF" (Gerçek Zamanlı Göz Takibi) sistemiyle bu lensin uyumu şaşırtıcı derecede iyi. Vlog çekerken kamerayı kendinize çevirdiğinizde, lens saniyenin çok küçük bir diliminde gözünüzü yakalıyor ve siz hareket ettikçe bırakmıyor. Odaklama sırasında "avlanma" (hunting) dediğimiz ileri-geri gitme hareketi minimum düzeyde.
Ses konusunda da oldukça başarılı. Dahili mikrofon ile sessiz bir odada çekim yapsanız bile, lensin odaklama motorunun sesi kayda girmiyor. Bu, içerik üreticileri için hayati bir detay.
Bir lensin en önemli kriteri, günün sonunda verdiği görüntüdür. Yongnuo 11mm, optik formülünde 3 adet Düşük Dağılımlı (LD) cam, 2 adet Asferik lens ve yüksek kırılma indeksli elemanlar barındırıyor. Bu karmaşık yapı, görüntü kalitesini maksimize etmek için tasarlanmış.
Merkez Keskinliği: f/1.8'de bile merkez keskinliği "jilet" gibi. Detaylar, kontrast ve mikro kontrast seviyesi, bu fiyat bandındaki bir lens için beklenenin çok üzerinde.
Köşe Keskinliği: Geniş açıların zayıf karnı köşelerdir. f/1.8'de köşelerde hafif bir yumuşama görülse de, diyaframı f/2.8 veya f/4'e kıstığınızda lens köşeden köşeye (edge-to-edge) netlik sunuyor. Manzara çekecekler için f/5.6 - f/8 aralığı "Sweet Spot" (En tatlı nokta) diyebiliriz.
Distorsiyon (Bükülme): 11mm gibi ekstrem bir açıda "Fıçı Bükülmesi" (Barrel Distortion) fiziksel olarak kaçınılmazdır. Ancak Yongnuo, optik düzeltmelerle bunu makul seviyede tutmuş. Ayrıca Sony makinelerin içindeki "Lens Düzeltme" profilleriyle uyumlu çalışarak, JPEG çıktılarda çizgilerin düz görünmesini sağlıyor. RAW formatında ise Lightroom profilleriyle tek tıkla düzeltilebiliyor.
Kromatik Aberasyon (Renk Sapması): Yüksek kontrastlı geçişlerde (örneğin ağaç dallarının arkasındaki parlak gökyüzü) mor/yeşil saçılmalar minimumda tutulmuş. Çok ekstrem durumlarda hafifçe görülse de rahatsız edici boyutta değil.
Sony ZV-E10, a6700 veya FX30 kullananların en büyük derdi "Crop" (Kırpma) faktörüdür. Özellikle videoda "Aktif Stabilizasyon" (Active SteadyShot) açıldığında, görüntü biraz daha kırpılır (crop'lanır). Elinizdeki 16mm kit lens, bir anda 20-24mm gibi dar bir açıya dönüşür ve vlog çekerken sadece kafanızı gösterirsiniz.
Yongnuo 11mm, bu sorunu kökten çözen bir ilaç gibi. O kadar geniş ki, en agresif dijital stabilizasyonu açsanız bile hala çok geniş bir görüş açısına sahipsiniz. Kamerayı elinizde tutarken arka planı, omuzlarınızı ve atmosferi rahatça gösterebilirsiniz.
Ayrıca "Focus Breathing" (Odak değişirken açının değişmesi) konusunda da Yongnuo mühendisleri iyi iş çıkarmış. Netlik önden arkaya değişirken, görüntüde rahatsız edici bir "zoom yapma" hissi oluşmuyor. Bu da videoların daha sinematik ve profesyonel görünmesini sağlıyor.
Pazar, Sony E-mount için seçeneklerle dolu. Peki neden Yongnuo'yu seçmelisiniz?
Sony E 11mm f/1.8 G: Sony'nin kendi lensi optik olarak referans noktasıdır, daha kompakttır ancak fiyatı Yongnuo'nun neredeyse iki katıdır. Bütçesi kısıtlı olanlar için Yongnuo, Sony kalitesine 90 oranında yaklaşırken cüzdanı korur.
Viltrox 13mm f/1.4: Viltrox daha fazla ışık (f/1.4) sunsa da, 13mm ile 11mm arasında geniş açı dünyasında ciddi fark vardır. Daha geniş açı isteyenler için 2mm fark çok şey değiştirir. Ayrıca Yongnuo'nun "Kablosuz Kontrol" özelliği Viltrox'ta yoktur.
Samyang 12mm f/2 AF: Yılların emektarı Samyang, iyi bir lenstir ancak f/2 diyaframı ile Yongnuo'dan biraz daha yavaştır (karanlıktır) ve malzeme kalitesi olarak Yongnuo'nun yeni gövdesi daha premium hissettirir.
Bu lens, spesifik bir kullanıcı kitlesi için "olmazsa olmaz" niteliğinde:
Vlogger ve İçerik Üreticileri: Dar alanlarda çekim yapan, kendini çeken ve geniş açıya ihtiyaç duyanlar için.
Emlak Fotoğrafçıları: Küçük odaları geniş göstermek, banyoları ve dar koridorları tek kareye sığdırmak için ideal ve bütçe dostu bir çözüm.
Astrofotoğrafçılar: Samanyolu'nu ve yıldızları en parlak ve geniş haliyle çekmek isteyenler.
Mimari ve Manzara Tutkunları: Devasa yapıları ve manzaraları kadraja sığdırmak isteyenler.
Gimbal Kullanıcıları: Hafifliği ve geniş açısı sayesinde gimbal üzerinde stabilizasyonu kolaylaştıran bir lens arayanlar.
Yongnuo, kutu içeriğinde genellikle cömert davranan bir marka. Lens ile birlikte kaliteli bir ön ve arka kapak, yaprak tipi (petal) bir parasoley (güneşlik) geliyor. Parasoley, yanlardan gelen istenmeyen ışıkları keserek "Flare" (parlama) oluşumunu engelliyor ve lensin ön camını darbelere karşı koruyor.
Kablosuz kumanda (BR-L1) bazı paketlerde dahil edilirken, bazı satıcılarda opsiyonel olarak sunulabiliyor. Alırken buna dikkat etmekte fayda var. Ancak kumanda olmasa bile lensin üzerindeki USB-C portu, AF/MF anahtarı ve Fn tuşları standart olarak geliyor.
Lensin bayonet kısmında, toz ve nemin makine içine girmesini engelleyen ince bir kauçuk conta bulunuyor. Bu, tam anlamıyla "su geçirmez" olduğu anlamına gelmese de, hafif çisenti veya tozlu ortamlarda (weather-resistant) kullanıcıya güven veriyor. Ön elementin kaplaması da su ve yağ tutmayan (florine coating benzeri) bir yapıya sahip, bu da temizliği kolaylaştırıyor.
Fiyatına göre sunduğu bu yalıtım özellikleri, Yongnuo'nun artık "giriş seviyesi" değil, "orta-üst segment"i hedeflediğinin bir göstergesi.
Yongnuo 11mm F/1.8S DA DSM WL, sadece bir lens değil, aynı zamanda bir teknoloji demosu niteliğinde. Üçüncü parti bir üreticinin, kamera üreticilerinin bile aklına gelmeyen (veya yapmadığı) kablosuz odaklama gibi inovatif bir özelliği, bu kadar erişilebilir bir fiyata ve yüksek optik kaliteyle sunması takdire şayan. APS-C Sony kullanıcıları için çantadaki o "geniş açı boşluğunu" dolduracak en güçlü adaylardan biri. Işığı bol, açısı geniş olsun.